გენადი კოლბინი - რუსი „მეფისნაცვალი“, რომელიც მოსკოვის მეტროში გარდაიცვალა

თარიღი: 8105

რუსეთის იმპერიის დროს საქართველოს მეფისნაცვალი განაგებდა და ბევრმა მათგანმა წარუშლელი კვალი დატოვა საქართველოს ისტორიაში. ზოგმა დადებითი, ზოგმა უარყოფითი თუმცა ყველა მათგანი ბუნებრივია რუსეთის იმპერიის ინტერესების გამტარებელი იყო საქართველოში.

საბჭოთა რუსეთის მიერ დამოუკიდებელი საქართველოს დაპყრობის შემდეგ, ე.წ. „მეფისნაცვალის“ ფუნქციას რესპუბლიკის კომუნისტური პარტიის ცენტრალური კომიტეტის (ცკ) მეორე მდივანი ასრულებდა, რომელიც ყოველთვის ეროვნებით რუსი იყო.

როგორც წესი ცკ-ს მეორე მდივნები რესპუბლიკის შიდა ცხოვრებაში ნაკლებად ერეოდნენ, საბჭოთა სისტემა ასე იყო მოწყობილი, რომ ექსტრემალურ სიტუაციაში მათ ემორჩილებოდა ყველა ძალოვანი სტრუქტურის ხელმძღვანელი, მათ შორის ამიერკავკასიის სამხედრო ოლქის ჯარების სარდალი. კრიზისულ მომენტებში მხოლოდ ცკ-ს მეორე მდივანს შეეძლო გადაწყვეტილების მიღება, თვით რესპუბლიკის ხელმძღვანელი პირების დაპატიმრების და ძალის გამოყენების ჩათვლით.

1975-1983 წლებში ამ თანამდებობას გენადი კოლბინი იკავებდა.

მინი დოსიე: გენადი ვასილიევიჩ კოლბინი (დ. 7 მაისი, 1927, ნიჟნი ტაგილი, სვერდლოვსკის ოლქი, - 1998 წლის 15 იანვარი, მოსკოვი) - საბჭოთა პოლიტიკოსი, 1975-1983წწ - საქართველოს კომპარტიის ცენტრალური კომიტეტის საბჭოთა მეორე მდივანი , ყაზახეთის კომუნისტური პარტიის ცენტრალური კომიტეტის პირველი მდივანი (1986-1989). სსრკ ცენტრალური კომიტეტის წევრი (1981-1990; სსრკ ცკ კანდიდატი წევრი 1976-1981 წლებში). სსრკ უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის წევრი (1987-1989). სსრკ სახალხო დეპუტატი (1989-1991) რსფსრ უმაღლესი საბჭოს დეპუტატი (1971-1975) საქართველოს სსრ უმაღლესი საბჭოს დეპუტატი (1975-1984) ყაზახეთის სსრ უმაღლესი საბჭოს დეპუტატი (1987-1989), ყაზახეთის სსრ უმაღლესი საბჭოს პრეზიდიუმის წევრი (1987-1989).

გენადი კოლბინი კარგად ლაპარაკობდა ქართულად, ყავდა ბევრი მეგობარი ქართველებს შორის, უყვარდა საქართველო და მეგობრობდა ქართული სუფრასთან. მისი საქართველოში მუშაობის პერიოდს დაემთხვა ეროვნულ-დისიდენტური მოძრაობის ახალი ტალღის დაწყება და მას ამ წლებში რამოდენიმე საპასუხსიმგებლო გადაწყვეტილების მიღება მოუწია და ყოველთვის ეს გადაწყვეტილება საქართველოს და ქართველების სასარგებლოდ იქნა მიღებული.

პირველი ეს იყო 1978 წლის 14 აპრილი, როდესაც თბილისში ხალხმრავალი დემონსტრაციები გაიმართა. საბჭოთა საქართველოს მოქალაქეები აპროტესტებდნენ კომუნისტური პარტიის მცდელობას, რომ ქართული ენის კონსტიტუციური სტატუსი შეცვლილიყო. 1977 წელს ახალი საბჭოთა კონსტიტუცია მიიღეს, საქართველოს სსრ-ის უზენაესი საბჭო კი განიხილავდა ახალ კონსტიტუციურ გეგმას, რომლის მიხედვითაც ქართული აღარ იქნებოდა სახელმწიფო ენა საქართველოს ტერიტორიაზე, რამაც დიდი ვნებათაღელვა გამოიწვია საზოგადოებაში. საპროტესტო ტალღამ კი კულმინაციას 1978 წელის 14 აპრილს მიაღწია.

„ახალგაზრდების რუსთაველის გამზირზე შემოსვლის მომენტიდან ყოველ 5 წუთში ვიღებდი ინფორმაციას მათი მოძრაობის შესახებ. მითხრეს, რომ მათ შეუერთდნენ მეცნიერების, ხელოვნების, შემოქმედებითი ინტელიგენციის წარმომადგენლები. დემონსტრანტები გაიძახოდნენ: „გაუმარჯოს დედა-ენას!“ რამდენიმე წუთიც და გუგუნის ხმა მეც მესმოდა. ყოველ წუთს მოსალოდნელი იყო გაუთვალისწინებელი რამ მომხდარიყო. საბჭოთა სისტემა ასე იყო მოწყობილი - ექსტრემალურ სიტუაციაში რესპუბლიკაში რეალური ძალაუფლება ცენტრალური კომიტეტის მეორე მდივნის ხელში იყრიდა თავს, მას ემორჩილებოდნენ ძალოვანები. ამიერკავკასიის სამხედრო ოლქის ჯარების სარდალი იყო გენერალ-ლეიტენატი პავლე მელნიკოვი, რომელმაც მითხრა: დიდ პატივს გცემთ თქვენ და ქართველ ხალხს, მაგრამ თუ ბრძანება მოვიდა მოსკოვიდან ძალის გამოყენებაზე, მე მას შევასრულებო. ცოტა ხნის შემდეგ კი საქართველოს კომპარტიის ცენტრალური კომიტეტის მეორე მდივანი გენადი კოლბინი მეუბნება: ამჟამად ყველა ძალოვანი მე მემორჩილება, მაგრამ ეს დროებითაა, საჭიროა როგორმე დაუკავშირდეთ სკკპ ცენტრალური კომიტეტის გენერალურ მდივანს ლეონიდ ბრეჟნევს და მოახსენეთ შექმნილი ვითარების შესახებო. როდესაც მოხსენებას ვკითხულობდი მომახსენეს, რომ მოხერხდა ბრეჟნევთან დაკავშირება... ბრეჟნევთან საუბრის შემდეგ გავაგრძელე მოხსენების კითხვა და გამოვაცხადე: საკონსტიტუციო კომისიამ ბევრი იფიქრა, იმსჯელა კონსტიტუციის 75-ე მუხლთან დაკავშირებით და მიიღო გადაწყვეტილება ეს მუხლი ასე ჩამოყალიბდეს: „საქართველოს სსრ სახელმწიფო ენა არის ქართული ენა“... ამ სიტყვებს მოჰყვა დარბაზის ემოციური ოვაცია. ამის შემდეგ ჩავედით მთავრობის სახლის წინ შეკრებილ ახალგაზრდებთან და მოვახსენეთ ჩვენი გადაწყვეტილების შესახებ...“- ასე იხსენებდა იმ დღევანდელ მოვლენებს მაშინდელი საქართველოს ცკ-ს პირველი მდივანი ედუარდ შევარდნაძე.

მეორე გახმაურებული შემთხვევა 1983 წელს უკავშირდება, როდესაც გეორგიევსკის ტრაქტატის 200 წლისთავის საზეიმო ღონისძიების ჩაშლის გამო დაკავებულ ნანა კაკაბაძეს, მარიამ ბაღდავაძეს და თამრიკო ჩხეიძეს რუსეთში უპირებდნენ გადასახლებას.

ამ ამბავთან დაკავშირებით შედგა საზოგადოებრივი პეტიცია, რაც იმ დროისთვის გაუგონარი შემთხვევა იყო და მასზე ინტელიგენციის ბევრი წარმომადგენელი აწერდა ხელს. თუმცა საკითხის გადაყვეტა მხოლოდ გენადი კოლბინს ეხელმწიფებოდა. კოლბინი ჩხეიძეების მეზობლად ცხოვრობდა და იმ მომენტში ქალიშვილი ყავდა გარდაცვლილი. საკითხი იმდენად სასწრაფოდ იყო გადასაწყვეტი, რომ დალოდება არ გამოდიოდა და რეზო ჩხეიძე მგლოვიარე გენადი კოლბინთან მივიდა სათხოვნელად. კოლბინის პასუხი იყო - ქალიშვილს დავკრძალავ და დაუყონებლივ მაგ საკითხით დავკავდებიო. ჯერ მაშინვე მოსკოვში დარეკა,ხოლო ქალიშვილის დასაფლავების შემდეგ მოსკოვში გაფრინდა და თავისი კავშირების წყალობით მოახერხა ეხსნა ქართველი გოგოები რუსეთში გადასახლებისაგან.

ასეთი ამბებიც ახსოვს ჩვენს ისტორიას.

საქართველოს შემდეგ, 1986 წელს „ცკ“-ს ყოფილი მეორე მდივანი, გენადი კოლბინი ყაზახეთის პარტიულ ხელმძღვანელად დაინიშნა, რასაც ალმა-ატაში დემონსტრანტებსა და მილიციას შორის სისხლისმღვრელი შეჯახება მოყვა.

გენადი კოლბინი, უკვე პენსიაზე მყოფი, მოსკოვის მეტროს ვაგონში გარდაიცვალა, როდესაც ქალიშვილთან მიდიოდა სტუმრად. მხოლოდ მეხუთე დღეს გაარკვია მილიციამ ვინ იყო გარდაცვლილი, თორემ მას უპატრონო მიცვალებულების სასაფლაოზე უპირებდნენ უკვე დასაფლავებას.

კახა კალაძის განცხადებები 24 დეკემბრის თბილისის მთავრობის სხდომაზე

თბილისის მერიაში დედაქალაქის მთავრობის მორიგი სხდომა გაიმართა. დღის წესრიგით გათვალისწინებული საკითხების განხილვამდე, თბილისის მერმა კახა კალაძემ რამდენიმე განცხადება გააკეთა და 2026 წლის ბიუჯეტის პარამეტრებზე კიდევ ერთხელ გაამახვილა ყურადღება.

მისი თქმით, მომავალ წელს ფინანსები მიემართება იმ პროექტებისკენ, რომლებიც მოქალაქეების კეთილდღეობასა და კომფორტს ეხება, მთავარი პრიორიტეტები კი კვლავ ინფრასტრუქტურის განვითარება და ჯანდაცვის მიმართულება იქნება.

„გუშინ თბილისის საკრებულომ ქალაქის მთავარი ფინანსური დოკუმენტი - 2026 წლის ბიუჯეტი დაამტკიცა. ვისაც გახსოვთ, 2017 წელს, როდესაც ხელისუფლებაში მოვედით, ბიუჯეტის მოცულობა, დაახლოებით, 861 მლნ ლარს შეადგენდა. ამის შემდეგ თანდათანობით, დედაქალაქის ბიუჯეტი იზრდებოდა, რაც საშუალებას გვაძლევდა, ქალაქში ხელშესახები ცვლილებები განხორციელებულიყო. გამონაკლისი არ იქნება მომავალი წელიც. 2026 წლის ბიუჯეტის საერთო მოცულობა შეადგენს 2 193 388 700 ლარს, რომელიც 210 210 700 ლარით მეტია 2025 წლის დამტკიცებულ ბიუჯეტთან შედარებით“, - განაცხადა კახა კალაძემ.

მისივე თქმით, ბიუჯეტის შემოსავლების სტრუქტურა შემდეგნაირია: საკუთარი შემოსულობები – 1 533 357 600 ლარი; სახელმწიფო ბიუჯეტიდან მისაღები კაპიტალური სპეციალური ტრანსფერი – 630 000 000 ლარი; სხვა კაპიტალური გრანტები (სესხის ფარგლებში დასაფარი დღგ-ის ჩათვლით) – 25 480 000 ლარი; მიზნობრივი ტრანსფერი, დელეგირებული უფლებამოსილების განსახორციელებლად – 4 551 100 ლარი.

„მომავალ წელსაც პრიორიტეტული მიმართულება იქნება ინფრასტრუქტურის განვითარება, რადგან მიგვაჩნია, რომ ქალაქის ინფრასტრუქტურული ნაწილი - გზები, ხიდები, სკვერები, მუნიციპალური ტრანსპორტის მოწესრიგება და ა.შ., მნიშვნელოვანია. ყველაზე მეტ თანხას კი, რა თქმა უნდა, სოციალური და ჯანდაცვის მიმართულებით დავხარჯავთ, რადგან ჩვენთვის ამოსავალი წერტილი ადამიანი და მისი ჯანმრთელობის მდგომარეობაა, მით უმეტეს, თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ ყველაფერი, რაც ქალაქში კეთდება, კეთდება ჩვენი მოქალაქეების კეთილდღეობისა და კომფორტისთვის“, - აღნიშნა თბილისის მერმა.

ამასთან, კახა კალაძემ ყურადღება კიდევ ერთხელ გაამახვილა იმ მნიშვნელოვან და მასშტაბურ პროექტებზე, რომლებსაც მუნიციპალიტეტი 2026 წელს განახორციელებს.

„გუშინაც დეტალურად ვისაუბრეთ ბიუჯეტის პროექტის მიხედვით დაგეგმილ მსხვილ და ახალ პროექტებზე, თუმცა კიდევ ერთხელ გავიმეორებ, რომ მომავალი წელი აუცილებლად იქნება მნიშვნელოვანი ცვლილებების დასაწყისი, რადგან განხორციელდება: სადგურის მოედნისა და დადიანის ქუჩის დამაკავშირებელი საავტომობილო ხიდის პროექტირება/მშენებლობა; სკვერების მოწყობა/რეაბილიტაცია (მათ შორის დიღმის ჭალები, პირველი რესპუბლიკის პარკის რეაბილიტაცია); ე.წ. სამხედრო ქალაქის პარკის მოწყობა; ვაკის პარკის შადრევნების კასკადის რეაბილიტაცია; ოთხი საბავშვო ბაღის მშენებლობა; ავარიული სახლების ჩანაცვლება; ჭადრაკის სასახლის რეაბილიტაცია; სულხან-საბასა და ინგოროყვას ქუჩების რეაბილიტაცია (კომუნიკაციების ჩათვლით) და ბევრი სხვა პროექტი“, - აღნიშნა თბილისის მერმა.

კახა კალაძემ დღევანდელ სხდომაზე მხარდაჭერისთვის მადლობა გადაუხადა თბილისის საკრებულოს წარმომადგენლებს, ცენტრალურ ხელისუფლებას და უწყების თითოეულ თანამშრომელს.

„აქვე მინდა, ვისარგებლო შემთხვევით და მადლობა გადავუხადო თბილისის საკრებულოს წევრებს მხარდაჭერისთვის. დიდი მადლობა ცენტრალურ ხელისუფლებას, პრემიერ-მინისტრს, ფინასთა მინისტრს, რადგან მათი თანადგომის გარეშე შეუძლებელი იქნებოდა უკვე განხორციელებული თუ დაგეგმილი პროექტების ბოლომდე მიყვანა. მადლობას ასევე იმსახურებენ ჩვენი უწყების თანამშრომლები, რადგან მათი დაუღალავი შრომისა და ერთგულების გარეშე, წარმატებაზე საუბარი წარმოუდგენელია.

მუნიციპალიტეტის თითოეული თანამშრომელი საკუთარ აგურს დებს ქალაქის აღმშენებლობის საქმეში, რაც მე, როგორც თბილისის მერს და როგორც ამ ქალაქში მცხოვრებს, მეამაყება. ბედნიერი ვარ, რომ მყავს ძლიერი, პროფესიონალი, საქმესა და ქალაქზე შეყვარებული, ერთგული ადამიანები. ყველაფერი, რაც ბოლო წლებში გაკეთდა და რაც დაგეგმილია, ჩვენი თითოეული თანამშრომლის დიდი დამსახურებაა. ამ გაკეთებულ საქმეებში უზარმაზარი შრომაა ჩადებული. დარწმუნებული ვარ, ერთად დგომითა და სხვა სახელმწიფო უწყებების მხარდაჭერით, ქალაქი მომავალი წლების განმავლობაში იქნება უფრო მწვანე, მოწესრიგებული და თანამედროვე“, - განაცხადა დედაქალაქის მერმა.

თბილისის მერმა აქვე აღნიშნა, რომ მოქალაქეებთან ყოველკვირეული, პირისპირი შეხვედრები 25 დეკემბრიდან 13 იანვრის პერიოდში არ გაიმართება, 2026 წლის 14 იანვრიდან კი მოქალაქეების მიღებას ჩვეულ რეჟიმში შეძლებს.

„ყოველ ოთხშაბათს, 16:00-დან 18:00 საათამდე გვაქვს მოქალაქეების მიღება, სადაც პირისპირ ვხვდებით მათ. ვისმენთ პრობლემურ საკითხებს, ვიღებთ გადაწყვეტილებებს. დღესაც გვექნება აღნიშნული შეხვედრა, თუმცა მომდევნო კვირიდან, საახალწლო დღესასწაულების პერიოდში, აღარ გაიმართება, 14 იანვრიდან კი ჩვეულ რეჟიმში გაგრძელდება“, - განაცხადა კახა კალაძემ.

დედაქალაქის მერმა ყურადღება რეკრეაციულ სივრცეებზეც გაამახვილა და აღნიშნა, რომ თბილისის მერიის გარემოს დაცვის საქალაქო სამსახურმა ისნის რაიონში ოთხი სკვერის რეაბილიტაცია განახორციელა.

მისი თქმით, ვაზისუბანში რეაბილიტირდა N8 კორპუსის მიმდებარედ არსებული სკვერი, ხოლო N7 კორპუსის მიმდებარედ მოეწყო სრულიად ახალი რეკრეაციული ზონა, მანამდე კი, ამავე ტერიტორიაზე რეაბილიტაცია ჩაუტარდა შაქარაშვილის სახელობის სკვერს და სრულად განახლდა 90-ე სკოლის მიმდებარედ არსებული მარტიაშვილის სახელობის სკვერი.

„სამუშაოების ფარგლებში რეკრეაციულ სივრცეებში მოეწყო საფეხმავლო ბილიკები, საბავშვო და სავარჯიშო მოედნები, სასმელი წყლის შადრევნები, ძაღლების გასასეირნებელი ზონა, ხოლო ტერიტორიაზე განთავსდა თანამედროვე საპარკო ავეჯი. მარტიაშვილის სახელობის სკვერში მოეწყო შადრევანიც. განსაკუთრებული ყურადღება დაეთმო გამწვანებას - მოეწყო სარწყავი სისტემა, დაირგო ხე-მცენარეები“, - განაცხადა თბილისის მერმა.

მისივე თქმით, ამჟამად განხორციელებულმა პროექტებმა ხელი შეუწყო რეკრეაციული ზონების ერთმანეთთან ინტეგრაციას და ერთიანი სარეკრეაციო სივრცის შექმნას, რომელიც თითქმის 3 ჰექტარს მოიცავს.

გარდა ამისა, მთავრობის დღევანდელ სხდომაზე აღინიშნა, რომ მიკრო და მცირე ბიზნესის ხელშეწყობის პროექტის ფარგლებში, დაფინანსებას მიიღებს 46 ბიზნესსუბიექტი, რომელიც გამარჯვებულად შესაბამისმა კომისიამ გამოავლინა.

კახა კალაძის ინფორმაციით, აღნიშნული ბიზნესსუბიექტების დასაფინანსებლად მერიამ ნახევარ მილიონ ლარზე მეტი გამოყო.

„გამოცხადებული გვქონდა განაცხადების მიღება მიკრო და მცირე ბიზნესის ხელშეწყობის პროექტზე. შესაბამისმა კომისიამ მუშაობა დაასრულა და გამარჯვებულად გამოავლინა 46 ბიზნესსუბიექტი. თავდაპირველად გამოყოფილი იყო 300 000 ლარი, თუმცა გავზარდეთ ბიუჯეტი და საბოლოო ჯამში, 523 000 ლარი იქნება განაწილებული აღნიშნულ ბიზნესსუბიექტებზე. ადგილობრივი წარმოების გაძლიერება ჩვენი ერთ-ერთი მთავარი პრიორიტეტი და მდგრადი ეკონომიკური განვითარების განუყოფელი ნაწილია. ვულოცავ გამარჯვებულებს და ვუსურვებ წარმატებებს. მსგავსი პროექტების დაფინანსებას მომავალშიც აქტიურად განვაგრძობთ, უფრო გაზრდილი ბიუჯეტით და მეტი შესაძლებლობებით“, - განაცხადა კახა კალაძემ.