USD 2.7062
EUR 3.1173
RUB 3.4250
თბილისი
ქველმოქმედების წესი XI-XII საუკუნის საქართველოში
თარიღი:  5915

XI-XII საუკუნეებში საქართველოში ჩამოყალიბდა მოსაზრება, რომ ქველმოქმედებისთვის მხოლოდ საკუთარი შრომით ნაშოვნი ფულისა და დოვლათის გაცემა იყო შესაძლებელი, წინააღმდეგ შემთხვევაში კეთილ საქმედ არ ჩაეთვლებოდათ. 

იმდროინდელი დიდებულები და მეფეები სახელმწიფო შემოსავლებს პირადი ქველმოქმედებისთვის არ იყენებდნენ. მაგალითად, დავით აღმაშენებლის ისტორიკოსი წერს, რომ მეფე გლახაკებს არა სახელმწიფოს “საჭურჭლით” (ბიუჯეტით) ეხმარებოდა, არამედ თავისი ხელით მონადირებულით. თამარის პირველი ისტორიკოსი კი წერს, რომ დედოფალი თავის გაკეთებულ ნივთებს (ხელსაქმეს) ყიდდა და შემოსულ ფულს გლახაკებს ურიგებდა. 

თუმცა, ეს არ ნიშნავს, რომ იმ დროში გაჭირვებულებს ქვეყნის ბიუჯეტიდან არ ეხმარებოდნენ. მაგალითად, მე-IX  საუკუნეში, ბაგრატ კურაპალატმა საქართველოში “გლახაკთა ნაწილი” დააწესა, რომელიც იყო მთლიანი სახელმწიფო შემოსავლისა და დაპყრობილი ქვეყნების გადასახადების 10%. თამარ მეფის მე-2 ისტორიკოსის ჩანაწერებიდან ჩანს, რომ კურაპალატის შემოღებული წესი თამარის დროსაც მოქმედებდა. 

ანუ არსებობდა “გლახაკთა ნაწილი”, თანამედროვე ტერმინოლოგიით რომ ვთქვათ “სოციალური დახმარება”, თუმცა ეს არ ითვლებოდა მეფის, მთავრობის პირად დამსახურებად და ისინი ცალკე, თავიანთი შრომით მოპოვებულს უზიარებდნენ სხვებს. 

ანუ, ძველადაც, სახელმწიფო ხაზინა (ბიუჯეტი) ხალხის გადასახადებით ივსებოდა და ხალხისვე საკუთრებას წარმოადგენდა. იმის მიუხედავად, რომ მეფეს ევალებოდა ის გონივრულად განეკარგა, არ ჰქონდა მისი პირადი მიზნებისთვის გამოყენების უფლება, იმ შემთხვევაშიც კი, თუ ქველმოქმედებაში დახარჯავდა.

წყარო: ივანე ჯავახიშვილის თხზულებათა 12-ტომეულის მე-7 ტომი “ქართული სამართლის ისტორია”

გამოყენებულია საიტი https://orjerori.ge/ მასალა.

მსოფლიო
„დიდი შვიდეულის“ და ევროპელმა ლიდერებმა „დიდი ოცეულის“ სამიტის ფარგლებში უკრაინისთვის შეთავაზებული სამშვიდობო გეგმა განიხილეს

დიდი შვიდეულის“ ქვეყნებისა და ევროკავშირის ლიდერებმა, ურსულა ფონ დერ ლაიენმა და ანტონიო კოშტამ იოჰანესბურგში „დიდი ოცეულის“ სამიტის ფარგლებში გამართულ შეხვედრაზე ვაშინგტონის მიერ უკრაინისთვის შეთავაზებული სამშვიდობო გეგმა განიხილეს, - ინფორმაციას Reuters-ი ავრცელებს.

გამოცემის ცნობით, შეხვედრას ასევე ესწრებოდნენ ფინეთის, ნორვეგიის, ესპანეთისა და ნიდერლანდების ლიდერები.

დისკუსიის დაწყებამდე საფრანგეთის, გაერთიანებული სამეფოსა და გერმანიის არაფორმალური უსაფრთხოების ალიანსის შეხვედრა გაიმართა.

შეერთებული შტატები და რუსეთი უკრაინაში მიმდინარე ომის დასრულების შესახებ 28-პუნქტიან გეგმაზე მოლაპარაკებებს აწარმოებენ, თუმცა ბრიუსელი მოლაპარაკებებში არ არის ჩართული. ევროკომისიის პრეზიდენტმა, ფონ დერ ლაიენმა გუშინ განაცხადა, რომ უკრაინის პრეზიდენტ ვოლოდიმირ ზელენსკის დაუკავშირდება.

ზელენსკიმ განაცხადა, რომ მზადაა ვაშინგტონთან „კონსტრუქციული და პატიოსანი თანამშრომლობისთვის“. უკრაინის ეროვნული უსაფრთხოებისა და თავდაცვის საბჭოს მდივანმა, რუსტემ უმეროვმა, დღეს გაავრცელა ინფორმაცია, რომ კიევი, აშშ-სთან კონსულტაციებს მომავალ კვირას შვეიცარიაში იწყებს.

სრულად
გამოკითხვა
სხვათა შორის