USD 2.6800
EUR 2.8848
RUB 2.9378
თბილისი
ჩინეთში ჰიდროელექტრო სადგურის კაშხალის ნგრევამ 200 000-ზე მეტი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა.
თარიღი:  3325

1975 წელს მოხდა კატასტროფა, რომელმაც ოფიციალური მონაცემებით 200 000-ზე მეტი ადამიანის სიცოცხლე შეიწირა.

ჩინეთში მდინარე ჟუხეზე აგებული კაშხლის (ბანციაო) დანგრევამ უსაშინლესი კატასტროფა გამოიწვია, დაგუბებულმა წყალმა წალეკა ყველაფერი რაც კი წინ დახვდა, ყველაზე საშინელი კი 200 000 ადამიანის დაღუპვა იყო.

კაშხალი მდინარე ჟუხეზე აგებულ იქნა ჩინელების მიერ საბჭოთა კონსულტანტების აქტიური მხარდაჭერით.

სამუშაოები ჯერ კიდევ სტალინის სიცოცხლეში იქნა 1951 წელს დაწყებული, კაშხალი შენდებოდა უმაღლესი ხარისხის საშენი მასალებით და მისი მდგრადობა გათვლილი იყო წყალსაცავში წყლის დონის მომატებაზე და ბუნებრივ კატაკლიზმებზე.

პროექტის ავტორების თქმით კაშხლის ექსპლუატაცია ძალიან დიდ დროზე იყო გათვლილი.

თუმცა კაშხლის აშენების და საბჭოთა სპეციალისტ-კონსულტანტების წასვლის მერე კაშხლის კონსტრუქციაში შეტანილ იქნა მრავლობითი რეკონსტრუქციები, რასაც არ ითვალისწინებდა საბჭოელი კონსულტანტების პროექტი.

კაშხლის კონსტრუქციის რეკონსტრუქციაში თვითნებურმა და არა პროფესიონალურმა ჩარევამ გამოიწვია კაშხლის კონსტრუქციაში ბზარების გაჩენა, რის გამოც სასწრაფოდ იქნა ჩინეთში ჩამოყვანილი საბჭოთა სპეციალისტები.

კატასტროფამდე გაცილებით ადრე ჩენ შინმა, ჩინელმა ჰიდროლოგმა, განჭვრიტა ბანციაოს კაშხალის მწყობრიდან გამოსვლის მაღალი რისკი, თუმცა მას ექსტრემალი მემარჯვენე უწოდეს და ხელისუფლებამ მისი გაფრთხილება არ გაითვალისწინა.

1975 წელს მოხდა წყალდიდობა, რომლის მსგავსი ასაკოვან ჩინელებსაც კი არ ახსოვდათ. მას შემდეგ, რაც მდინარეზე წყლის დონემ კატასტროფულ ნიშნულს გადააჭარბა, საფრთხე შეექმნა კაშხალსაც.

არნახული სიძლიერის წვიმის (1631 მმ დღეში) წყალსაცავში წყლის სიმაღლე კატასტროფულ სიმაღლემდე ავიდა, მდინარე ჟუხეზე იმ დროისათვის რამდენიმე კაშხლის კასკადი იყო, წყლის ნაკადმა და წყალსაცავში წარმოქმნილმა ტაიფუნმა პირველად დაანგრია მოძველებული შიმანტანის კაშხალი, კაშხლის დანგრევა მოხდა ღამის პირველის ნახევარზე.

დანგრეული კაშხლიდან უზარმაზარი წნევით გამოსულმა წყალმა საშინელი დარტყმა მიაყენა ბანციაოს თანამედროვე კაშხალს, რომლის მედეგობა მიწისძვრის შემთხვევაშიც კი მაქსიმალურ ბალზე იყო გათვლილი.

კაშხალმა ვერ გაუძალო საშინელი ძალის დარტყმას და კაშხლის ცენტრალური ნაწილი ჩამოინგრა, აღსანიშნავია, რომ იმ ღამეს იმავე მდინარეზე დომინოს პრინციპით ღვარცოფმა 62 დამბა გაანადგურა.

ქალაქში და სოფელში ღვარცოფის სიგანემ 10 კილომეტრს მიაღწია. აზვირთებული ტალღების სიმაღლემ 7 მეტრს გადააჭარბა.

მოქალაქეებთან ერთად მასიურად დაიღუპნენ სამაშველო სამსახურის თანამშრომლებიც.

26 000 ადამიანი მყისიერად დაიღუპა, წყლის ნიაღვარმა წალეკა ყველაფერი რაც კი წინ დახვდა. დახმარების, კვების და მედიკამენტების გარეშე დარჩენილი ადამიანები წყლის ნიაღვარში იხრჩობოდნენ, კაშხლის დანგრევიდან რამდენიმე დღეში დაღუპულთა რიცხვმა ოფიციალური მონაცემებით 200 000 ადამიანს გადააჭარბა (რამდენიმე ათასი უგზოუკვლოდ დაიკარგა).

მსხვერპლის რაოდენობა ბევრად მეტი იქნებოდა, რომ არა საბჭოთა სპეციალისტების რჩევა-დაებომბათ ჩინურ სამხედრო თვითმფრინავებს გადარჩენილი დამბები, რამაც წყლის ნიაღვარს საშუალება მისცა გაშლილიყო და გამანადგურებელი ძალა დაეკარგა.

ჩინელმა სამხედრო მფრინავებმა წარმატებით გაართვეს თავი დასახულ ამოცანას, და მიყოლებით ააფეთქეს გადარჩენილი დამბები, რამაც წყლის რაოდენობა და გამანადგურებელი მოქმედება მაქსიმალურად შეამცირა მდინარის კალაპოტში და მიმდებარე ტერიტორიაზე.

იმხელა ზარალი მიადგა ორი დღის განმავლობაში ჩინურ ინფრასტრუქტურას, რომ ჩინეთმა 1993 წლამდე ვერ შესძლო სრულად აღედგინა განადგურებული დამბები და რაც მთავარია აღედგინა მდინარეზე უდიდესი ბანციაოს კაშხალი.

ყველაზე სამწუხარო ის არის, რომ ამ კატასტროფის თავიდან აცილება შესაძლებელი იქნებოდა ჩენ შინის მიერ წამოწეული პრობლემისადმი ყურადღების მიქცევით - ის ეწინააღმდეგებოდა ჰიდროელექტროსადგურის მდინარე ხუაიხეზე აგებას, რადგან იგი წარსულში არაერთი წყალდიდობის მიზეზი იყო, თუმცა მეცნიერი ჯერ კიდევ კონსტრუქციის გეგმის შექმნისას ჩამოაშორეს პროექტს და სხვა ქალაქში გადაასახლეს.

სპორტი
ქართველმა მილიარდერმა, მიხეილ ლომთაძემ, ინგლისური საფეხბურთო კლუბი იყიდა

ქართველმა მილიარდერმა, მიხეილ ლომთაძემ, ინგლისური პროფესიული კლუბის Wycombe Wanderers-ს აქციების 90% იყიდა. ამის შესახებ კლუბის ვებგვერდზე გამოქვეყნებულ განცხადებაშია ნათქვამი.

პრესრელიზის მიხედვით, შპს Feliciana EFL-მა საკუთარ მფლობელობაში არსებული აქციების 90% მიხეილ ლომთაძის მფლობელობაში მყოფ Blue Ocean Partners II Limited-ს მიჰყიდა. შედეგად, ლომთაძე გახდა კლუბის დირექტორთა საბჭოს წევრიც. (დირექტორთა საბჭოს ორ ახალ წევრთან - ედუარდ ვიშნიაკოვთან და დანიელ რაისთან ერთად).

ქართველმა მილიარდერმა, კლუბის და გულშემატკივრებისთვის მიწერილ გზავნილში თქვა, რომ ის მსუბუქად არ მოეკიდება აღებულ პასუხისმგებლობას გულშემატკივრების, პერსონალისა და ფეხბურთელების წინაშე.

„ჩვენი მიზანია მივაღწიოთ გრძელვადიან წარმატებებს როგორც მოედანზე, ისე მის ფარგლებს გარეთ ფინანსურად მდგრადი კლუბის აშენებით“, - განაცხადა ლომთაძემ.

1887 წელს დაარსბული Wycombe Wanderers ბუკინგემშირში სამხრეთ-აღმოსავლეთ ინგლისში მდებარეობს.

მიხეილ ლომთაძე არის Kaspi.kz-ის სამი ძირითადი აქციონერიდან ერთ-ერთი. 2024 წლის 1 აპრილის მდგომარეობით იგი ფლობდა ყაზახური ფინტექს კომპანიის საერთო აქციების 22,6%-ს. 2022 წელს მან მეშვიდე ადგილი დაიკავა ყაზახეთის 50 ყველაზე გავლენიანი ბიზნესმენის რეიტინგში.

ლომთაძე ბიძინა ივანიშვილის შემდეგ რიგით მეორე ქართველი მილიარდერია, რომელიც forbes-ის შეფასებით ივანიშვილზე მდიდარია, ხოლო Bloomberg-ის ცნობით, ივანიშვილზე 700 მლნ-ით ნაკლები ქონება აქვს.

სრულად
გამოკითხვა
ვინ გაიმარჯვებს რუსეთ - უკრაინის ომში?
ხმის მიცემა
სხვათა შორის

მსოფლიოს ისტორიაში, უდიდესი იმპერიები ტერიტორიით(მლნ კვ. კმ): ბრიტანეთი - 35.5 მონღოლეთი - 24.0 რუსეთი - 22.8 ქინგის დინასტია (ჩინეთი) - 14.7 ესპანეთი - 13.7 ხანის დინასტია (ჩინეთი) - 12.5 საფრანგეთი - 11.5 არაბეთი - 11.1 იუანების დინასტია (ჩინეთი) - 11.0 ხიონგნუ - 9.0 ბრაზილია - 8.337 იაპონია - ~8.0 იბერიული კავშირი - 7.1 მინგის დინასტია (ჩინეთი) - 6.5 რაშიდუნების ხალიფატი (არაბეთი) - 6.4 პირველი თურქული სახანო - 6.0 ოქროს ურდო - 6.0 აქემენიანთა ირანი - 5.5 პორტუგალია - 5.5 ტანგის დინასტია (ჩინეთი) - 5.4 მაკედონია - 5.2 ოსმალეთი - 5.2 ჩრდილო იუანის დინასტია (მონღოლეთი) - 5.0 რომის იმპერია - 5.0

Ford, საავტომობილო ბაზრის დომინანტი მაშინ, როდესაც საავტომობილო ბაზარი ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესში იყო, Ford Model T იყო დომინანტი მანქანა. 1916 წლის მონაცემებით, ის მსოფლიოში ყველა ავტომობილის 55%-ს შეადგენდა.

ილია ჭავჭავაძე: "როცა პრუსიამ წაართვა საფრანგეთს ელზასი და ლოტარინგია და პარლამენტში ჩამოვარდა საუბარი მასზედ, თუ რაგვარი მმართველობა მივცეთო ამ ახლად დაჭერილს ქვეყნებს, ბისმარკმა აი, რა სთქვა: ,,ჩვენი საქმე ელზასსა და ლოტარინგიაში თვითმმართველობის განძლიერება უნდა იყოსო. ადგილობრივნი საზოგადოების კრებანი უნდა დავაწყოთო ადგილობრივის მმართველობისთვისაო. ამ კრებათაგან უფრო უკეთ გვეცოდინება იმ ქვეყნების საჭიროება, ვიდრე პრუსიის მოხელეთაგანა. ადგილობრივთა მცხოვრებთაგან ამორჩეულნი და დაყენებულნი მოხელენი ჩვენთვის არავითარს შიშს არ მოასწავებენ. ჩვენგან დანიშნული მოხელე კი მათთვის უცხო კაცი იქნება და ერთი ურიგო რამ ქცევა უცხო კაცისა უკმაყოფილებას ჩამოაგდებს და ეგ მთავრობის განზრახვასა და სურვილს არ ეთანხმება. მე უფრო ისა მგონია, რომ მათგან ამორჩეულნი მოხელენი უფრო ცოტას გვავნებენ, ვიდრე ჩვენივე პრუსიის მოხელენი”. თუ იმისთანა კაცი, როგორც ბისმარკი, რომელიც თავისუფლების დიდი მომხრე მაინდამაინც არ არის, ისე იღვწოდა თვითმმართველობისათვის, მერე იმ ქვეყნების შესახებ, რომელთაც გერმანიის მორჩილება არამც თუ უნდოდათ, არამედ ეთაკილებოდათ, თუ ამისთანა რკინის გულისა და მარჯვენის კაცი, როგორც ბისმარკი, სხვა გზით ვერ ახერხებდა ურჩის ხალხის გულის მოგებას, თუ არ თვითმმართველობის მინიჭებითა, სხვას რაღა ეთქმის."

დედამიწაზე არსებული ცოცხალი არსებებიდან მხოლოდ ადამიანს და კოალას აქვთ თითის ანაბეჭდი

ინდოელი დიასახლისები მსოფლიო ოქროს მარაგის 11% ფლობენ. ეს უფრო მეტია, ვიდრე აშშ-ს, სავალუტო ფონდის, შვეიცარიის და გერმანიის მფლობელობაში არსებული ოქრო, ერთად აღებული.

დადგენილია, რომ სასოფლო-სამეურნეო კულტურათა მოსავლიანობის განმსაზღვრელ კომპლექსურ პირობათა შორის, ერთ-ერთი თესლის ხარისხია. მაღალხარისხოვანი ჯიშიანი თესლი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია მოსავლიანობის გასადიდებლად, რაც აგრეთვე დასაბუთებულია ხალხური სიბრძნით "რასაც დასთეს, იმას მოიმკი". - ქართული გენეტიკისა და სელექცია–მეთესლეობის სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, მეცნიერებათა დოქტორი, აკადემიკოსი პეტრე ნასყიდაშვილი

ებოლა, SARS-ი, ცოფი, MERS-ი, დიდი ალბათობით ახალი კორონავირუსი COVID-19-იც, ყველა ამ ვირუსული დაავადების გავრცელება ღამურას უკავშირდება.

ყველაზე დიდი ეპიდემია კაცობრიობის ისტორიაში იყო ე.წ. "ესპანკა" (H1N1), რომელსაც 1918-1919 წლებში მიახლოებით 100 მილიონი ადამიანის სიცოცხლე შეეწირა, ანუ დედამიწის მოსახლეობის 5,3 %.

იცით თუ არა, რომ მონაკოს ნაციონალური ორკესტრი უფრო დიდია, ვიდრე ქვეყნის არმია.